Trillingen

In Nederland worden zo’n anderhalf miljoen mensen dagelijks blootgesteld aan trillingen. De meeste mensen hebben last van lichaamstrillingen, in de bouw vooral machinisten en chauffeurs. Weg-wiel contact van materieel leidt tot de meeste klachten. Hand-armtrillingen ontstaan door het werken met trillend handgereedschap, 25.000 mensen in de bouw hebben er mee te maken. Hoe langer en intensiever de trillingen en stoten, des te groter de gezondheidsrisico’s. Stationaire, meer gelijkmatige trillingen zijn minder schadelijk.

Wat doet Makita er tegen?

De Japanse ingenieurs van Makita hebben een innovatie ontwikkeld, Anti Vibration Technology (AVT), die trillingen in gereedschap drastisch reduceert. Deze technologie is ontleend aan de trillingsdemping van gebouwen bij aardbevingen, waar men in Japan noodgedwongen veel ervaring mee heeft. Dankzij actieve absorptie van vibratie, waarbij een contragewicht de trillingen opvangt, ligt de machine voelbaar rustiger in de hand. Deze innovatie wordt toegepast op een aantal uiteenlopende machines zoals de hamers met AVT, maar ook zaag- en schuurmachines. Overigens heeft ook het verhogen van de machineprestatie een positieve invloed op de hoeveelheid trillingen waaraan de gebruiker wordt blootgesteld. Simpelweg omdat er sneller gewerkt wordt.

Weten hoe lang je maximaal per dag met een machine mag werken? Bereken het hier via de interactieve formule.


Tip: wij hebben bij al onze machines alvast de tijd voor je berekend. Klik bij een machine links in het menu op 'Maximale blootstelling' voor de gegevens.

Wat doe je er zelf tegen?

Maatregelen gebruiker:

• Warme kleding en handschoenen te dragen.
• Ontspannen te werken want vooral door hard te knijpen worden trillingen overgedragen.
• Het juiste gereedschap voor de juiste klus te gebruiken.
• Gereedschap goed te onderhouden.
• Trillend handgereedschap niet in een lawaaiige omgeving te gebruiken, want (hinder door) geluid en trilling zijn nauw met elkaar verwant.
• Niet te roken, want roken vernauwt de bloedvaatjes net als de trilling van gereedschap.

Maatregelen werkgever

• Lager trillingsniveau – aanpassing van het werk voorkomt veel klachten. Als er keuze is, kies dan gereedschap dat het minste trilt. Op afstand bestuurbaar gereedschap is een uitkomst. Goed onderhouden gereedschap en bewust gebruik draagt ook bij aan beperking van de risico’s.
• Lagere blootstellingsduur – zorg voor taakroulatie en voldoende herstelperiodes waarin ander werk wordt gedaan. Ook pauzes horen daarbij.
• Minder belasting – zorg voor een goede werkplek en regel dat werknemers in een prettige houding het gereedschap gebruiken. Misschien kan de werkhoogte worden aangepast of gereedschap worden opgehangen. Daardoor is namelijk minder duw- en knijpkracht nodig en zijn er minder hand-armtrillingen. Een goede werkinstructie is ook van groot belang, evenals kennis welk gereedschap voor welke taak het meest geschikt is.
• Warm houden – houd lichaam en vooral handen warm. Kou en vochtigheid, ook kou van pneumatische werktuigen, zijn een goede voedingsbodem voor witte vingers. En verstrek de juiste kleding en handschoenen.
• Gezondheidsbewaking – bij trillingsniveaus boven de actiewaarde moet een werknemer gezondheidskundig begeleid worden. Alle werknemers in de bouw hebben recht op een Periodiek Arbeidsgezondheidskundig Onderzoek (PAGO), dat door de arbodienst wordt uitgevoerd en vastligt in de CAO. Afhankelijk van het beroep worden effecten door hand-armtrillingen in het onderzoek meegenomen.

De (wettelijke regels)

Trillingsintensiteit van handgereedschappen.

Bron: Arbouw

* aangegeven waarden zijn richtlijnen. Trillingsniveau's verschillen van machine tot machine en van merk tot merk.